Inrichting van het domein

Het versterken van de natuur gaat hand in hand met het behoud van het cultureel erfgoed van het Wasven. Met als uitgangspunt behoud door duurzame ontwikkeling.

Wasvenboerderij

Na veel politiek touwtrekken lukt het actiegroep ‘De beuk erin’ in 2004 om de Philipsboerderij aan te kopen. Er breekt een drukke tijd aan. Het bestemmingsplan moet worden gewijzigd. Vergunningen moeten worden verkregen binnen de kaders van de monumentenstatus. En er moet financiering voor de aankoop en de verbouwing worden geregeld. Eind 2006 zijn alle hobbels genomen en wordt de definitieve koopovereenkomst getekend.

Architectenbureau Drijvers tekent voor het bouwkundig én interieurontwerp. De spanten, de karakteristieke sporenkap en de authentieke ramen, deuren en voederbakken blijven zichtbaar. De grote staldeuren en de open kapschuur worden voorzien van glazen wanden waardoor binnen en buiten in elkaar overlopen. En ondanks de vele installaties zijn alle afvoerkanalen zowel binnen als buiten aan het oog onttrokken.

Bron foto’s verbouwing: Yvonne Henderson

De boerderij wordt voorzien van de kleinste biocentrale van Nederland. Stroom en warmte wordt opgewekt door biodiesel afkomstig van de Rendac. De biocentrale wordt echter al na enkele jaren technisch en economisch ingehaald door nieuwe ontwikkelingen. In 2012 wordt de installatie ontmanteld en stapt het Wasven over op groen geproduceerd gas en elektra uit Nederland.

Hof van Tongelre

Niet alleen de boerderij, ook het erf behoort tot het gemeentelijk monument. Om het landgoedbos te sparen wordt de inrit verlegd naar de westzijde van de boerderij waardoor ruimte ontstaat voor een doorlopend fietspad. De beukenlaan wordt doorgetrokken naar het voormalig landgoedhuis, het Hoffken van Tongelre. Het erf wordt na de verbouwing in 2007 voorzien van een fietsenstalling en beukenhagen, naar ontwerp van Storix boom- en landschapsbeheer. Op de kruising van zichtlijnen op het terras wordt de millenniumboom geplant.

Nadat de reconstructie van het landgoedbos in 2009 is voltooid kan het resterende deel van het ontwerp “Hofke van Tongelre” worden aangelegd. Onder leiding van stadsarcheoloog Nico Arts zijn tijdens opgravingen in 2005 de funderingen van het voormalige complex blootgelegd en in kaart gebracht. Op de funderingen van de buitenmuren worden in 2009 beukenhagen aangeplant. Zo wordt het kasteel met aangebouwde boerderij in de toekomst zichtbaar als een groene ruïne. De entree wordt gemarkeerd door een kunstwerk van Lennie van Vugt.

In 2011 wordt in de groene boerderijruïne een duurzame speeltuin gerealiseerd, met houten speeltoestellen ontworpen door Speelhout en bureau Fix. In de groene kasteelruïne wordt door tuincentrum Soontiëns een jeu-de-boules- en beugelbaan aangelegd. Hiermee worden het landgoed en de landbouw weer symbolisch met elkaar verbonden.

Tuinieren en Tafelen

In 2010 wordt een begin gemaakt met het terugbrengen van de agrarische bestemming in het Wasven. Een groep enthousiaste vrijwilligers start een moestuin op het weiland naast de boerderij.

Het project Tuinieren en Tafelen wordt opgestart om het weiland om te vormen tot een tuinderij, compleet met ecokas, kruiden- en moestuin, een opslag voor gereedschap en een buitenlokaal. De voormalige kippenschuur, onderkomen van de bijenclub, wordt in het ontwerp opgenomen. Architect Drijvers tekent weer voor het groenhuis en ecokas, tuincentrum Soontiëns voor de aanleg van de tuinen.

Het Wasven sluit zich aan bij het internationale project Pure Hubs, waarvan de boerenbond van België en Nederland en de provincie Noord-Brabant voortrekkers zijn. Het verstevigen van de relatie stad en platteland staat daarbij centraal. Het past naadloos bij de uitgangspunten van de tuinderij om burgers te verbinden met duurzaam en lokaal geproduceerd voedsel. De ecologische tuinderij wordt in 2013 opgeleverd, de groente vindt gretig aftrek in de keuken van de gasterij.

Veldschuur en natuurakkers

In november 2016 wordt een open kaschuur uit Bavel, daterend uit het begin van de 20e eeuw, van de sloop gered en krijgt een nieuwe plek op onze Vrije Akker. Cultuurhistorisch past de schuur goed in onze omgeving en krijgt ook dezelfde functie als opslagplaats voor onze grotere machines en andere landbouwmaterialen. Balkje voor balkje wordt de schuur afgebroken en weer opnieuw opgebouwd in Tongelre. De schuur krijgt een nieuwe gevel, in de stijl van een groenhuis.

Ecologische begraafplaats

De Martinus begraafplaats is gelegen naast de beukenlaan in het Groendomein Wasven.De begraafplaats is aangelegd in 1917, en sinds de jaren zestig zijn er geen bijzettingen meer. Hierdoor is een karakteristieke sfeer ontstaan met (deels verzakte) grafstenen en monumentale beuken.

Om dit culturele erfgoed te behouden wordt onderzocht of het mogelijk is deze bijzondere plek om te vormen tot een ecologische begraafplaats.